دانشجویانم وقتی در جایی دچار مشکل میشوند معمولاً با من تماس میگیرد. من هم آنها را راهنمایی و کمک میکنم. شاید به طور متوسط روزی سه نفر به من زنگ میزنند و راهنمایی میخواهند
رضا بابایی از مدرسان فعال در خانه عمران است که در زمینه تدریس نرم افزار رویت فعالیت میکند. وی سال 1381 در رشته عمران عمران فارغ التحصیل شده و از سال 1383 رسماً در بخش عمرانی فعالیت خود را آغاز کرده است. بابایی تدریس را با آموزش به صورت خصوصی از سال 1385 آغاز کرد و سپس به صورت رسمی از سال 1388 با حضور در خانه عمران فعالیت خود را به صورت جدی در حوزه تدریس آغاز نمود. وی در این گفت و گو از تجربههای خود در حوزه تدریس گفته و ویژگیهای یک مدرس خوب را بیان کرده است.
تدریس در دانشگاه با تدریس در فضایی از جنس خانه عمران بسیار متفاوت است. در دانشگاه ضوابطی وجود دارد که مثلاً یک دانشجو باید 140 واحد را پاس کند و عمده دروس هم علمی است نه اجرایی. مثلاً دانشجو مباحث بتن را یاد میگیرد و در چند واحد طراحی فولاد را میگذارد اما در بازار کار نمیتواند آنچه آموخته را در قالب مسائل اجرایی، عملی نماید چون اساتید دانشگاهی اغلب آدمهای اجرایی نیستند و صرفاً یک سری ضوابط را آموزش میدهند.
شخصاً بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه همین مشکل را داشتم. مثلاً در دانشگاه ما نرم افزار تدریس نمیشد و به همین دلیل من این تخصص را در خارج از دانشگاه فرا گرفتم.
در کلاسهای عمومی که تا به حال برگزار کردم، در هر کلاس حداقل 10 نفر حضور داشتند و با توجه به بیش از 250 دوره آموزشی که برگزار کردم، بالای چهار هزار نفر در زمینههای مختلف نرم افزای را آموزش دادهام.
من همیشه تلاش کردم مباحث و مسائل مرتبط با رشتهای که تدریس میکنم را به روز نگه دارم. هر کس باید در هر بخشی که فعالیت میکند، با علاقه و همت به حرفه خود بپردازد. من از همان اوایل تدریس متوجه شدم در انتقال مطالب به دانشجوها موفق هستم. همچنین تلاش کردم در مباحث نرم افزاری به روز باشم. در این حوزه هر شش ماه به شش ماه مسائل به روز میشود. مثلاً شاید مباحثی که در بحث رویت تدریس میکردم الان دیگر به کار نیاید. دانشجوها همیشه به دنبال مباحث روز هستند و اگر یک مدرس این ویژگی را داشته باشد، دانشجوها از مباحث او استقبال خواهند کرد.
وقتی یک دانشجو یک بسته فیلم آموزشی را تهیه میکند، باید خودش با فیلم ارتباط برقرار کند و با شخص دیگری ارتباط ندارد و امکان ارتباط با استاد هم وجود ندارد. فیلمهای آموزشی میتواند باعث شود یک استاد با سطح علمی پایین یک بسته ویدئویی را عرضه کند اما گاهی افراد حتی با تماشای چند باره یک فیلم چیزی از آن یاد نمیگیرند و حتی یک پروژه کوچک را نمیتوانند به مرحله اجرا برسانند اما در دورههای حضوری، استاد نمیتواند سطح اندک علمی خود را پنهان کند و دانشجو به سرعت متوجه دانش اندک استاد شده و به همین دلیل استاد کنار زده میشود. به خاطر همین مسئله شاگردان زرنگ و دانا گول این بستهها را نمیخورند. ممکن است قیمت این بستهها پایین باشد ولی کسی که تجربه حضور در کلاسهای آموزشی را داشته باشد میداند خیلی از این بستهها جامع و کامل نبوده و جوابگوی نیاز علاقه مندان نیست.
من از طریق تدریس توانستهام خودم را به روز نگه دارم و در یک مرحله مشخص متوقف نشوم. در تدریس همیشه با افراد مختلف مواجه شدهام که در رشتههای مختلف تخصص داشتهاند. شاید یک آموزش ساده مانند نقشه کشی با پنجاه تخصص مرتبط میشود. من به شخصه باید در تمامی این زمینهها ورود پیدا کنم و کسب علم کنم تا بتوانم پاسخ تمامی دانشجوهایم را بدهم. طبیعت انسان اینگونه است که تا زمانی که مجبور نشود، به دنبال علم اندوزی نمیرود. مثلاً یکبار یکی از دانشجوهایم آمد و گفت زمینه اصلی فعالیت او خاک است. میخواست با رویت کار کند. همین مسئله باعث شد من بروم اطلاعاتم را کامل کنم تا مباحث مورد نیاز او را ارائه کنم.
من از طریق تدریس توانستهام خودم را به روز نگه دارم و در یک مرحله مشخص متوقف نشوم.
داشتن حوصله اولین ویژگی فردی است که میخواهد تدریس کند. در کلاس گاهی با اساتیدی مواجه میشویم که برخی از آنها برخی سواد علمی بالایی دارند اما یک ربع هم نمیتوانند چیزی را تدریس کنند و حتی گاهی در میانه تدریس کارشان به دعوا با دانشجویان میکشد! استاد باید حوصله به خرج بدهد تا بتواند دانشجویان را اصطلاحاً راه بیندازد والا باعث میشود دانشجویانی که به دنبال کسب علم آمدهاند، از درس زده شوند. داشتن توانایی ارائه مطالب هم ویژگی مهم مدرس است.
موسسه خانه عمران تقریباً 20 سال است که در زمینه ساختمانی فعالیت میکند و سطح اساتید اینجا خیلی بالاتر از مؤسسات دیگر است. همیشه افرادی در خانه عمران ثبت نام میکردند که دنبال دانش بیشتری بودند. تدریس در خانه عمران از جهاتی برای من خیلی خوب بود چون با افرادی مواجه میشدم که در سطح بالایی بودند و من باید مطالبم را به روز میکردم تا این مباحث با نیاز بازار مطابق باشد. اینکه مجبور بودم همیشه خودم را در سطح بالایی نگه دارم، مهمترین ویژگی تدریس در موسسه بود.
با خیلی از آنها در ارتباط هستم. دانشجویانم وقتی در جایی دچار مشکل میشوند معمولاً با من تماس میگیرد. من هم آنها را راهنمایی و کمک میکنم. شاید به طور متوسط روزی سه نفر به من زنگ میزنند و راهنمایی میخواهند.
بله دقیقاً. مثلاً اضافه شدن یک پلاگین به رویت باعث میشود تا شاگردانم با من تماس بگیرند و درباره آن راهنمایی بخواهند که من هم آنها را راهنمایی میکنم.
بستگی به شرایط دارد. ممکن است در مقطعی کفه یکی سنگینتر باشد. آموزش یک مزیت مهم برای ما دارد و آن هم به روز بودن دائمی است. اگر در یک شرکت کار کنید، با توجه به زمینههای مشابه بعد از دو سال شما کار آن شرکت برای شما یکسان میشود اما در تدریس چنین نیست و همیشه پویا و به روز هستید
بله. وقتی فردی مجبور شود سوادش را به روز نگه دارد، در حرفه ما رشد خواهد کرد. مدرسی که در این موسسه درس میدهد با استادی که در دانشگاه درس میدهد خیلی متفاوت است. دروس دانشگاهی یک بسته کاملاً مشخص است و تعدادی مطالب پایهای وجود دارد که توسط استاد ارائه میشود و چیز دیگری خارج از آن نیست اما در موسسه مباحث ارائه شده به دانشجویان بسیار متفاوت و تازه است.
. تقریباً 20 سال است این موسسه در حوزه آموزش عمران فعالیت میکند و هنوز کسی نتوانسته روی دست آن بیاید. معمولاً بهترین استادها جذب این موسسه میشوند و موسسه ملاحظهای درخصوص دستمزد بالای اساتید برای عدم جذب آنها ندارد. خود موسسه از نظر تجهیزات و امکانات خیلی بالا است. سایر مؤسسات در این حد نیستند و هیچ گونه پرسنلی به شکل سازمانی ندارند زیرا هزینههای فعالیت در این حوزه بالا است و همه موسسهها توان پراخت این مبالغ را ندارند. من خودم ابتدا به عنوان دانشجو در اینجا دورههایی را گذراندم و نتیجه گرفتم و سپس به عنوان مدرس به جمع اساتید خانه عمران پیوستم.
اینکه دانشجویی به خانه عمران میآید به امید اینکه بتواند در محل کارش ارتقاء یابد و بعد هم نتیجه دلخواه را میگیرد، برای من خیلی شیرین است.
افراد علاقه مند به تدریس اول باید بداند حوصله تدریس دارد یا نه؟ همین که فرد علاقه مند بتواند در محل کارش مطلب یا قسمتی از دانش خود را به یکی از دوستانش آموزش بدهد یعنی استعدادش را دارد و میتواند در این رشته کار کند. همین که بتواند یک یا چند مطلب را درست انتقال بدهد یعنی ویژگی دیگر مورد نیاز تدریس را هم دارد. مدیریت زمان و نرم افزار و آموزش را هم اگر بیاموزد، دیگر میتواند قدمهایی مطمئن در تدریس بردارد.