انسان و قدرت چیدمانش

انسان و قدرت چیدمانش

(مجتبی حصامی مدرس دوره‌های فن بیان،گویندگی و سخنرانی)

ما انسان‌ها هر دانش و اطلاعاتی هم که داشته باشیم باید بتوانیم آن را خیلی خوب ارائه کنیم. اگر نتوانیم ارائه خوبی داشته باشیم دانش ما به کارآیی نخواهد داشت.  «فن بیان» ویترین فعالیت‌ها و اندیشه‌های ما است.ما در عصر ارتباطات زندگی می‌کنیم و ارتباط حرف اول را در هر کاری می‌زند. یعنی ما هرکاری که می‌خواهیم بکنیم با یکدیگر در ارتباط هستیم و باید با هم تعامل مفید و موثر داشته باشیم.

اینکه «این تعامل چطور به وجود می‌آید و شکل می‌گیرد؟» سوال بسیاری از افراد است.ما در عصر ارتباطات از طریق اینترنت با هم ارتباط برقرار می‌کنیم و یکی از ابزارهای اصلی که ما در اختیار داریم بیان است.ذهن دنیای خیال است و در آن همه چیز کامل است. یعنی خطایی ندارد و اگر داریم نقاشی هم می‌کشیم در ذهن ما هیچ خطایی نسبت به درک تصویر منظره‌ای که در حال نقاشی آن هستیم وجود ندارد و ذهن تصویر این منظره را با کمترین خطا منتقل می‌کند اما زمانی که مغز به دست فرمان می‌دهد که آن نقاشی را روی کاغذ رسم کند، نمی‌تواند همان چیزی که در ذهن دارد را روی کاغذ پیاده کند. فن بیان هم همین است. اندیشه ما زمانی که در قالب کلمات قرار می‌گیرد فن بیان نامیده می‌شود. البته فن بیان صرفا به معنای حرف و سخن نیست.

همه افراد در هر حرفه‌ای باید بیان خوبی داشته باشند.در عصر ارتباطات اولین ابزاری که ما در اختیار داریم که با طرف مقابل ارتباط برقرار کنیم صدا است. قبل از ورود به یک اتاق یا قبل از اینکه بخواهیم با شخص مورد نظرمان قراری بگذاریم، تلفنی با او صحبت می‌کنیم و اولین ابزار ارتباطی ما کلام است. ما باید بیان خیلی خوبی داشته باشیم تا بهتر با دیگران ارتباط برقرار کنیم. بخشی از بیان این است که آنچه می‌خواهیم بگوییم را به شکلی سالم به گوش مخاطب خود برسانیم اما آیا داشتن یک بیان خوب و مناسب به تنهایی کافی است؟ پاسخ این سوال خیر است.

حتی لباس تن ما می‌تواند صحبت کند

یک جاهایی نمی توانیم آنچه در ذهنمان هست را به طول کامل ارائه دهیم. این مساله علت‌های فراوانی دارد. یکی از آن‌ها این است که ما گاهی خیلی یکنواخت صحبت می‌کنیم.برای درک بهتر این موضوع فکر کنید ما هیچ فراز و نشیبی در صدای خود نداشتیم و فقط به شکل عادی حرف می‌زدیم. نه آهنگی در کلام ما بود و نه می‌توانستیم از بلندی و کوتاهی صدا استفاده کنیم. به این شکل از حرف زدن مونوتن گفته می‌شود که با یک تُن ساده صحبت می‌کنیم که این کار بسیار خسته کننده است و مخاطب با آن ارتباط برقرار نمی‌کند و از همه مهم‌تر اینکه این شکل صحبت کردن کامل نیست. خدا به ما نعمت‌های زیادی داده است.چهره و دست و حتی قدرت چیدمان جزو این نعمت‌ها است. حتی لباسی که بر تن داریم هم می‌تواند حرف بزند. به این مطلب دقت داشته باشید که کلام ساده فقط هفت درصد در مخاطب تاثیر دارد که رقم بسیار اندکی است.اگر تکنیک‌های صدا و بیان را هم به این کلام اضافه کنیم تاثیر آن به سی و هشت درصد می‌رسد. تا اینجای کار تاثیر کلام مابه نصف هم نرسیده و  پنجاه و پنج درصد تصویر انسان در مخاطب شامل:لباس،چهره،لبخند،ممیک صورت،زبان بدن،دست‌ها و…است. مثلا چیدمان میز اتاق در زمانی که با فردی قرار دارید بخشی از شخصیت پردازی شما را شکل می‌دهد. اینکه هنگام نوشتن رو به کدام سمت باشیم نیز بر مخاطب تاثیر دارد.

از مجری‌های رادیو و تلویزیون چه می‌توان آموخت؟

مجری‌های رادیو و تلویزیون در برقراری ارتباط با مخاطب نسبت به قشر معلم‌ها و دیگر افراد جامعه توفیق بیشتری دارند.علت موفقیت مجری‌ها این است که ارتباط بهتر و دوستانه‌تری با مخاطب برقرار می‌کنند. ما هنگام صحبت کردن با یکدیگر انگار کنار هم نشسته‌ایم و با هم صحبت می‌کنیم.یعنی خیلی عادی و معمولی حرف می‌زنیم. اصل ارتباط یعنی همین که بتوانیم از تکنیک‌های صدا استفاده کنیم و مثلا کجا بلندتر و آرامتر صحبت کنیم و حتی با کدام قسمت حنجره حرف بزنیم و موقعیت سنجی کنیم که الان به چه چیزی نیاز داریم. اگر می‌خواهیم از بیان خود استفاده کنیم باید کلاممان آهنگین تر باشد.شما به عنوان افرادی که فن بیان تمرین می‌کنید با انسان‌های عادی تفاوت دارید و نوعی نگرش هنرمندانه در شما وجود دارد و باید بهتر شنیده شدن کلمات شما توسط مخاطب شما حس شود.

بهترین و ساده ترین تمرین، حرف زدن عادی و روزانه است.تنفس درست یکی از تمرین‌های مهم در تقویت بیان است. خیلی‌ها موقع حرف زدن نفس کم می‌آورند و این مشکل به سادگی با تمرین قابل تمرین است. برای بهبود لحن صحبت کردن تمرینی به شما می‌دهم. باید هنگام صحبت کردن انتهای کلمات شما شنیده شود. قطعا پس از مدت کوتاهی که این تمرین را انجام دادید متوجه تغییر لحن خود خواهید شد.