کار را شروع کنیدُ قطعا تواناییاش به سراغ شما خواهد آمد
کار را شروع کنید، قطعا تواناییاش به سراغ شما خواهد آمد
گزارش مشروح وبینار آشنایی با استانداردها نوین در حوزه تدریس
«عدهای میگویند بالاخره یک روز جهان مرا کشف میکند اما این حرف بیهودهای است و افراد باید خودشان اقدام به برند سازی شخصی کنند.
نخستین وبینار رشدمان با بیان این مطلب و دهها نکته کاربردی و کلیدی دیگر نوید بخش آیندهای روشن و پُرامید به فعالان حوزه تدریس بود تا از زاویهای دیگر تواناییها و استعدادهای خود را مرور کرده و برای گامهای موفق و بلند پیش رو در قرن جدید برنامه ریزی کنند.
به گزارش روابط عمومی خانه عمران، در این وبینار که ساعت ۱۹ الی ۲۱ روز دوشنبه هجدهم اسفند ماه با حضور علاقه مندانی از سراسر کشور برگزار گردید، «حمید رضا علاالدینی مشاور توسعه فردی و سازمانی»،«کوروش اسماعیلی روانشناس صنعتی و مدرس دانشگاه»،«بهمن دانشیان مدرس و مشاور تولید محتوا» و «مجتبی حصامی مدرس دورههای فن بیان،گویندگی و سخنرانی» به ارائه مطالبی درخصوص یادگیری و روشهای تولید محتوای جذاب آموزشی پرداختند.
کوروش اسماعیلی: مدرس خوب باید با انگیزه باشد
در ابتدای این وبینار کوروش اسماعیلی روانشناس صنعتی در سخنانی به موضوع شایستگی های تدریس پرداخت و از شرکت کنندگان در وبینار پرسید: «به نظر شما
شایستگی های یک مدرس چیست؟»
شرکت کنندگان در وبینار در پاسخ به این سوال مواردی همچون: داشتن دغدغه یادگیری، به روز بودن،داشتن اطلاعات،توانایی ایجاد انگیزه در مخاطب،تسلط به مباحث علمی،قدرت انتقال،با انگیزه بودن و… را جزو ویژگیهای یک مدرس خوب عنوان کردند و در ادامه این مدرس دورههای یادگیری گفت: «آموزش کیفی و بهینه در عصری که ما در آن زندگی میکنیم بسیار مهم است زیرا افرادی که قرار است گیرنده اطلاعات باشند جزو سرمایهها و منابع آینده این کشور هستند و طبیعتا اگر بخواهیم آموزش را بهینه کنیم یکی از مهمترین عناصر و عاملها کسانی هستند که آموزش میدهند.»
وی در ادامه افزود: «به نظر میرسد اگر مدرسانی توانمند و کارآزموده و دارای شایستگی داشته باشیم انتقال دانش نقش بهتر و قوی تری خواهد بود. البته نقش عواملی مانند محتوا، محیط آموزش و… را نمیتوان نادیده گرفت اما مدرس نقشی مهم در پروسه آموزش ایفاء میکند.»
دانش به تنهایی کافی نیست
اسماعیلی سپس با طرح این سوال که «شایستگی یک مدرس یعنی چه؟» مجددا پاسخهای شرکت کنندگان را به شرح زیر دریافت کرد: وظایف حرفهای تدریس،نوعی مهارت،داشتن توانایی انجام آن شغل و…
او در تکمیل مباحث مطرح شده ادامه داد: «تعاریف متفاوتی در حوزه شایستگی وجود دارد اما مجموعه رفتارهایی که ما را در رسیدن به نتایج و اهدافی که میخواهیم یاری میکند را به عنوان تعریف شایستگی تلقی میکنند. برای شایستگی دو الگو وجود دارد که شایستگی را به نحو شایسته به ما نشان میدهند. اولین الگو KSO نام دارد که در آن به دانش انجام کار توسط افراد به عنوان مولفه شایستگی تاکید میشود. مثلا اگر ما به یک معلم ریاضی نیاز داریم اولین نکتهای که درباره او باید کنترل کنیم این است که آیا او دانش ریاضی دارد یا نه؟ برای بررسی دانش میتوان از طریق فضاهایی که شخص در آن کسب علم و تجربه کرده کنترل و بررسی نمود اما الزاما کسی که دکترای ریاضی دارد معلم ریاضی خوبی نمیشود و صِرف دانش کافی نیست و مشکلی از ما برطرف نمیکند.»
اسماعیلی سپس با ذکر شعر توانا بُود هرکه دانا بُود گفت: «خانم و آقای تافلر نیز در کتاب موج سوم میگویند عصر فعلی عصر دانایی است و دانایی هم توانایی است اما اگر دانش تغییری در فرد ایجاد نکند به درد نمیخورد و کافی نیست. زمانی دانش را میپذیریم که به عمل تبدیل شود. یعنی توانا بود هرکه عمل کند.»
وی در ادامه با برشمردن دیگر مولفههای مورد نیاز یک مدرس خوب افزود:«بخشی از تواناییهای افراد فیزیکی است. توانایی دیگر تواناییهای حسی و جنبشی است. مثلا برای مدرس بودن بینایی نمره هشت قابل قبول است اما در یک کارخانه ساعت سازی بینایی شما باید در سطح کامل باشد. تواناییهای سایکو موتور یا روانی مثل هماهنگی میان اجزا بدن نیز مهم است. البته در همه کارهابا دانش و توانایی کار به سرانجام نمیرسد و مهارت انجام کار نیز مهم است. مهارت یعنی کار را در بهترین شکل خود انجام دادن. صِرف انجام یک کار و سابقه طولانی به معنای مهارت نیست بلکه مهارت یعنی کار به بهترین شکل و کمترین میزان خطا انجام شود.در مورد مهارتها ذکر این نکته هم لازم است که مهارت به دو دسته تخصصی و غیر تخصصی تقسیم میشود. مثلا مهارتهای ارتباطی و مذاکره عام است و در همه مشاغل جوابگو است و ممکن است بتوان از آن استفاده کرد. سایر ویژگیها نیز مهم است و افراد در حوزه تدریس گاهی نیاز است که برون گرا باشند. اگر فرد درون گرایی هستید ممکن است برای حوزههای هنرستان و جایی که آموزش فرد به فرد است مفید باشید اما در حوزههای نظری به کسی نیاز است که بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند. از طرفی علاقه مندی به کارها نیز مهم است. ممکن است شما مدرس بودن را دوست نداشته باشید و نیروی درونی که شما را به حرکت وا می دارد در شما وجود نداشته باشد. در نهایت اینکه نگرش و هوش هیجانی و تجربه نیز بسیار مهم است.در هر موقعیت شغلی باید دانش و توانایی انجام آن کار و مهارت آن کار و سایر ویژگی ها مثل شخصیت انگیزه و علاقه آن کار را داشته باشید.بخشی از اینها فردی است.مثلا من امکان تغییر هوش شما را ندارم اما میتوانم به شما آموزش دهم و تواناییهای شما را افزایش دهم و با افزایش مهارتها و دانش شما را افزایش دهم.»
مدرسان ۵ تا ۱۰ درصد درآمد سالانه خود را برای رشد،ارتقا و توسعه خود هزینهکنند
اسماعیلی در بخش دیگری از این گفت و گو تاکید کرد: «معلمی صرفا دانش تخصصی نیست بلکه گاهی باید اصول آموزشی را بلد باشید. دانش برقراری ارتباط،دانش حوزههای تخصصی ارتباطی،مهارت تدریس،مهارتهای برقراری ارتباط،کار تیمی،توانایی تفکر خلاق، توانایی رهبری و نگرشهای متفاوت در حوزه کار و… برخی از دانشهای مورد نیاز یک مدرس است که برخی از این تواناییها شخصی و بخشی از موارد نیز مانند مهارتهای ارتباط موثر،مدیریت محیط و… معطوف به این مطلب است که چطور در حوزه خودمان پژوهشهایی داشته باشیم و همراهی آموزشی برای ارائه بهتر داشته باشیم.»
این عضو فعال مراکز و کانونهای ارزیابی نیروهای سازمانی و دولتی در پایان تاکید کرد: «افراد فعال در حوزه تدریس نمیتوانندبدون انجام عملی و برداشتن قدمی فردی با کیفیت شوند و به همین دلیل توصیه من به افراد این است که بین ۵ تا ۱۰ درصد درآمد سالانه خود را برای رشد،ارتقا و توسعه خود هزینه کنند.»
بهمن دانشیان: تولید محتوا نکنید، میمیرید!
در ادامه این وبینار بهمن دانشیان بنیانگذار استارت آپ تولید محتوای رویال به بیان مطالبی کاربردی درباره تولید محتوای ویدئویی و ارزش تولید این نوع از محتوا پرداخت. وی سخنان خود را با این جمله از حضرت علی (ع) آغاز کرد که فرمودهاند: سخن بگویید تا شناخته شوید. این مدرس و مشاور تولید محتوا در ادامه گفت: «در زمان حضرت علی (ع) صحبت کردن تنها روش برای ارائه یک مطلب بود اما این روزها اگر در خدمت حضرت بودیم و ایشان در زمان حال زندگی میکردند قطعا میگفتند: تولید محتوا کنید تا شناخته شوید زیرا در حال حاضر تولید محتوا ابزاری است که به افراد کمک میکند تا خود،محصول و خدماتشان را به مخاطبان بشناسانند.»
وی سپس با معرفی کتاب «برتری خفیف» نوشته جف اولسون به مخاطبان وبینار گفت: «نویسنده مذکور در این کتاب میگوید کار را شروع کنید توانایی انجامش به دنبالش خواهد آمد. این گفته جف اولسون به معنای آن است که اگر شما حتی مهارت های لازم را نداشته باشید کم کم با کار خود مهارت پیدا کرده و به آن حوزه تسلط لازم را پیدا خواهید کرد و مهم شروع به کار است.»
این روزها وقت پیشرفت کردن است
این مدرس حرفهای سپس با نام بردن از کتاب کیمیاگر نوشته پائولو کوییلو گفت: «نویسنده این کتاب در این اثر جهانی تاکید کرده که اگر انسان هدفی را برای خودش تعیین کند ذرات عالم دست به دست هم میدهند تا او را به هدفش برسانند. به نظر من هر کسی هر هدفی را که برای خود مشخص کرده اگر عزمش را جزم کند به آن میرسد.»
دانشیان سپس با نمایش اسلایدی از مایکل شوماخر قهرمان اتوموبیلرانی جهان ادامه داد: «این شخصیت سالها قهرمان بلامنازع مسابقات اتوموبیلرانی فرمول یک جهان بوده است. او جمله بینظیری دارد. وقتی از او میپرسند تو چکار میکنی که همیشه در مسابقات اول میشوی؟ میگوید: «وقتی دیگران میترسند و سر پیچها یا در جاهایی که احساس خطر میکنند پا را از روی پدال گاز برمیدارند من پُرگاز به سمت جلو میروم و برای همین همیشه اول هستم. حالا این جمله شوماخر خیلی به درد این روزهای کشور عزیزمان ایران میخورد. هرکسی که در هر کسب و کاری است نباید پایش را از پدال پیش رفتن به سمت جلو بردارد. خیلیها میگویند حالا ببینیم وضع دلار و کرونا به کجا میرسد و تحریمها و ارتباط با امریکا چه میشود تا بعد از آن برای انجام کارهایمان اقدام کنیم اما به قول شوماخر الان وقتش است که پُرگاز به سمت جلو برویم.»
بدون تولید محتوا کسب و کارتان به فنا میرود
دانشیان سپس با اشاره به شخصیت گری وی به عنوان یکی از فعالان حوزه تولید محتوا در جهان گفت: «این فعال اقتصادی درباره تولید محتوا صحبتهای بسیار ارزشمندی دارد. مثلا میگوید اگر محتوای درستی برای فعالیتهای خود تهیه نمیکنید اصلا شما زنده نیستید. یعنی به زودی خودتان،محصولتان و خدمات شما به فنا میرود! او به نوعی بر اهمیت تولید محتوا تاکید کرد و میگوید محتوای مناسبی برای جایگاهی که دارید آماده کنید والا یا اصلا از این به بعد شناخته نمیشوید یا انگار زنده نیستید.»
دانشیان سپس با نمایش اسلایدی از «سِت گادین» کارآفرین بین المللی ادامه داد: «این فرد نویسنده،کارآفرین و مدرس تبلیغات و بازاریابی کتاب معروفی دارد به نام گاو بنفش.او در این کتاب میگوید: بازار یابی محتوایی دیگر تنها مدل بازار یابی است که باقی مانده است. زمان پخش تراکت جلوی درب خانه ها و قرار دادن نوشته پشت برف پاک کن و تبلیغات آفلاین کاملا سپری شده و تاریخ انقضای این روشها خیلی زود در تمامی دنیا فرا میرسد.دوران سلطنت تلویزیون هم از نظر ست گادین رو به انقضا است و برای زنده ماندن در این بازار باید به سراغ تولید محتوا رفت و بازاریابی محتوایی را احیاء کرد.»
بهانههایی که باعث میشود محتوا تولید نکنیم
دانشیان در ادامه اضافه کرد: «در تولید محتوا فرمت ویدئو رایج ترین و کاربردی ترین است اما خیلی از ما از ضبط ویدئو و آمدن جلو دوربین به بهانههای مختلف سر باز میزنند. در مغز همه ما یک سری بهانه است تا از زیر ضبط ویدئو و تولید محتوای ویدئو که موضوع بحث امروز است فرار کنیم. حالا من از شرکت کنندگان میخواهم به این سوال پاسخ دهند که چرا محتوای ویدئویی تولید نمیکنند؟»
شرکت کنندگان در این وبینار پاسخهای متفاوتی به شرح زیر به این پرسش دادند:
نداشتن حس خوب،سختی روند تولید،عدم احساس نیاز،عدم اطلاع از نحوه تولید،ترس از کیفیت پایین،کامل گرایی و…. دانشیان در پاسخ به این اظهار نظرها گفت: «اگر بخواهیم کاری را انجام دهیم راه آن را پیدا میکنیم و اگر بخواهیم از انجام آن طفره برویم و نخواهیم آن را انجام دهیم بهانهاش را پیدا میکنیم. حالا شما جزو کدام گروه هستید؟ کلاه خودتان را قاضی کنید و خودتان با خودتان خلوت کنید و به این موضوع فکر کنید که دارید بهانههای انجام ندادن کار را جور میکنید یا نه؟ واقعیت این است که اگر بخواهید کاری را انجام دهید راه آن را پیدا خواهید کرد.»
مجتبی حسامی: به دنبال تعامل باشید
در ادامه جلسه «مجتبی حصامی» مدرس دورههای فن بیان،گویندگی و سخنرانی گفت: «ما هر دانش و اطلاعاتی که داشته باشیم باید بتوانیم آن را خیلی خوب ارائه کنیم. اگر نتوانیم ارائه خوبی داشته باشیم دانش ما به هیچ دردی نمیخورد و اجرا و گویندگی ویترین چیزی است که ما به آن فکر میکنیم و میاندیشیم.ما در عصر ارتباطات زندگی میکنیم و ارتباط حرف اول را میزند. یعنی ما هرکاری که میخواهیم بکنیم با یکدیگر در ارتباط هستیم و باید با هم تعامل خوب داشته باشیم.»
حصامی سپس با طرح این پرسش که «این تعامل چطور به وجود میآید و شکل میگیرد؟» گفت:«ما در عصر ارتباطات از طریق اینترنت با هم ارتباط برقرار میکنیم و یکی از ابزارهای اصلی که ما در اختیار داریم بیان است.»
حصامی در پاسخ به این سوال که «فن بیان چیست؟» ادامه داد: «ذهن دنیای خیال است و در آن همه چیز کامل است. یعنی خطایی ندارد و اگر داریم نقاشی هم میکشیم در ذهن ما هیچ خطایی ندارد و به طور مثال هنگام نقاشی از یک منظره آن را با کمترین خطا منتقل میکند اما زمانی که مغز به دست فرمان میدهد که آن نقاشی را بکشد نمیتواند همان چیزی که در ذهن دارد را روی کاغذ پیاده کند. فن بیان هم همین است. ما به هیچ عنوان تمرین در ذهن نداریم و فقط باید با صدای بلند ان را اجرا کنیم. اندیشه ما زمانی که در قالب کلمات قرار میگیرد فن بیان نامیده میشود. البته فن بیان صرفا به معنای حرف و سخن نیست.»
داشتن بیان خوب به تنهایی کافی نیست
این مدرس حرفهای سپس با طرح این پرسش که «چرا باید بیان خوبی داشته باشیم؟» گفت: «در عصر ارتباطات اولین ابزاری که ما در اختیار داریم که با طرف مقابل ارتباط برقرار کنیم صدا است. قبل از ورود به یک اتاق یا قبل از اینکه بخواهیم با شخص مورد نظرمان قراری بگذاریم، تلفنی با افراد صحبت میکنیم و اولین ابزار ارتباطی ما کلام است. ما باید بیان خیلی خوبی داشته باشیم تا بهتر با دیگران ارتباط برقرار کنیم. بخشی از بیان این است که آنچه میخواهیم بگوییم را به شکلی سالم به گوش مخاطب خود برسانیم اما آیا داشتن یک بیان خوب و مناسب به تنهایی کافی است؟ پاسخ این سوال منفی است.»
حصامی سپس با طرح این مطلب که «یک جاهایی نمی توانیم آنچه در ذهنمان هست را به طول کامل ارائه دهیم.» گفت: «فکر کنید ما هیچ فراز و نشیبی در صدای خود نداشتیم و فقط حرف میزدیم. نه آهنگی در کلام ما بود و نه میتوانستیم از بلندی و کوتاهی صدا استفاده کنیم. به این شکل از حرف زدن مونوتن گفته میشود که با یک تُن ساده صحبت میکنیم که این کار بسیار خسته کننده است و مخاطب با آن ارتباط برقرار نمیکند و از همه مهمتر اینکه کامل نیست. خدا به ما نعمتهای زیادی داده و چهره و دست و حتی چیدمان جزو این نعمتها است. حتی لباسی که بر تن داریم هم میتواند حرف بزند.»
کلام خالی فقط ۸درصد روی مخاطب تاثیر دارد
وی سپس درباره تاثیرگذاری کلام گفت: «کلام ساده فقط هفت درصد در مخاطب تاثیر دارد که رقم بسیار اندکی است.اگر تکنیکهای صدا و بیان را هم به این کلام اضافه کنیم تاثیر آن به سی و هشت درصد میرسد. تا اینجای کار تاثیر کلام مابه نصف هم نرسیده و پنجاه و پنج درصد تصویر انسان در مخاطب شامل:لباس،چهره،لبخند،ممیک صورت،زبان بدن،دستها و…است. مثلا چیدمان میز اتاق در زمانی که با فردی قرار دارید بخشی از شخصیت پردازی شما را شکل میدهد. اینکه هنگام نوشتن رو به کدام سمت باشیم نیز بر مخاطب تاثیر دارد.»
حصامی سپس با اشاره به توفیق مجریان تلویزیون در برقراری ارتباط با مخاطب نسبت به قشر معلمها و دیگر افراد جامعه گفت: «علت موفقیت مجریها این است که ارتباط بهتر و دوستانهتری با مخاطب برقرار میکنند. ما هنگام صحبت کردن با یکدیگر انگار کنار هم نشستهایم و با هم صحبت میکنیم. اصل ارتباط یعنی همین که بتوانیم از تکنیکهای صدا استفاده کنیم و مثلا کجا بلندتر و آرامتر صحبت کنیم و حتی با کدام قسمت حنجره حرف بزنیم و موقعیت سنجی کنیم که الان به چه چیزی نیاز داریم. اگر میخواهیم از بیان خود استفاده کنیم باید کلاممان آهنگین تر باشد.»
وی سپس با بیان یک تمرین گفت: «باید هنگام صحبت کردن انتهای کلمات شما شنیده شود. شما به عنوان افرادی که فن بیان تمرین میکنید با انسانهای عادی تفاوت دارید و نوعی نگرش هنرمندانه در شما وجود دارد و باید بهتر شنیده شدن کلمات شما توسط مخاطب شما حس شود.»
این مدرس دورههای گویندگی با تاکید بر اینکه بهترین و ساده ترین تمرین حرف زدن عادی و روزانه است ادامه داد: «تنفس درست یکی از تمرینهای مهم در تقویت بیان است. خیلیها موقع حرف زدن نفس کم میآورند و این مشکل به سادگی با تمرین قابل تمرین است.»
بهمن دانشیان: به مخاطبان خود پیشنهاد بدهید
در ادامه این وبینار بهمن دانشیان مجددا به جمع مخاطبان آمد تا درخصوص چالشهایی که افراد برای تولید محتوای ویدئویی دارند با آنها گفت و گو کند. او گفت: «یکی از بهانههای افراد برای تولید نکردن محتوا معمولا این است که میگویند نمیدانند درخصوص چه چیزی باید ویدئو تولید کنند. به نظرم یکی از راه حلها این است که در ویدئو مشکلات را مطرح کرده و در آن به این مشکلات پاسخ دهند. یکی دیگر از روشها این است که میتوانید با تولید ویدئو روی برند خودتان کار کنید. شما با تولید ویدئو میتوانید به مخاطبان خود پیشنهادهای مفید بدهید. یادتان باشد هیچ وقت خودتان را دست کم نگیرید. هرکس در هر حوزهای که فعالیت میکند میتواند توانایی خود را وارد صنعت آموزش کند.»
او سپس درباره تکنیکهای برقراری ارتباط با مخاطبان در فضای مجازی گفت: «مثلا از آدمها بخواهید برایتان کاری انجام دهند. اصطلاحا با آنها کال تو اکشن (Call To Action) داشته باشید. تولید کنندههای حرفهای گاهی به مخاطبان خود میگویند لطفا این کانال یا گروه یا صفحه خاص را دنبال کنید. یک کار دیگری که میتوانید بر مبنای آن تولید محتوا کنید این است که تصمیمهای افراد را کاهش دهید. ایجاد میانبر یکی از وظایف مدرس است. مثلا از من میپرسند برای کاهش حجم ویدئو چه میتوان کرد؟ توصیه من به آنها استفاده از نرم افزار هندبریک است که میتوان با آن حجم ویدئو را به شدت کاهش داد.»
با بررسی رقبا محتوا تولید کنید
این مدرس و مشاور تولید محتوا سپس با اشاره به نداشتن موضوع به عنوان یک بهانه در افراد گریزان از تولید محتوا گفت: «به سراغ رقبا بروید و آنها را بررسی کنید و سپس مدل سازی کنید. همچنین اتفاقهای روز را دنبال کنید. مثلا امروز به عنوان روز جهانی زن قابل تولید محتوا است. همچنین از گوگل و جست و جوهای آن استفاده کنید. آپارات، یوتیوب و… میتوانند به این سوال پاسخ دهند که مردم به دنبال چه هستند؟ مثلا الان یکی از چالشهای کل جهان بحث کرونا است و مردم به شدت دنبال این موضوع هستند. کرونا در حال حاضر یک ترند شده است. علائق مردم نیز موضوع قابل تاملی برای تولید است که در تالارهای گفت و گو و انجمنها قابل جست و جو است. همچنین میتوانید هشتگها و مطالبی که مردم در شبکههای اجتماعی لایک میکنند را دنبال کنید. همچنین شما در گروههای واتس اپی و تلگرامی که مخاطبان فراوانی دارند میتوانید از شیوه تولید محتوا باخبر شوید.»
در دام کامل گرایی نیفتید
وی سپس از «کامل گرایی» به عنوان یک بیماری خطرناک در تولید محتوا نام برد و گفت: «احتیاط کنید در این دام نیفتید. گری وی یک استراتژی دارد با نام محتوای آشغالی. او میگوید شما حتی آشغال تولید کنید اما تولید کنید! او توصیه میکند افراد دست خود را روی دکمه موبایل بگذارند و تا ویدئو تمام نشده آن را قطع نکنند. با یکبار ضبط ویدئو را کامل کنند! یعنی خودتان را از قید و بند کامل گرایی رها کنید. همچنین به قول نویسنده کتاب برتری خفیف، کار را شروع کن توانایی انجامش به دنبال خواهد آمد. من استادان زیادی را سراغ دارم که که میگویند یکی از فانتزیهایشان این است که وقتی خیلی خسته هستند ویدئوهای قبلی خود را نگاه کرده و به ساختار غیرحرفهای آن میخندند. پس کار را شروع کنید قطعا تواناییاش به دنبال خواهد آمد. خیلی دچار وسواس در ساخت ویدئو نشوید.»
وی سپس با اشاره به آفت مقایسه که افراد تازه کار که خود را قلههای هرکاری مقایسه میکنند گفت: «سعی کنید فقط خودتان را با خودتان مقایسه کنید. به سراغ کانال یک درصد بهتر (one percent better) در یوتیوب بروید. لازم نیست ابتدای کار متحول بشوید فقط یک درصد نسبت به خود و دیگران در هر قدم بهتر شوید. ما طرز فکر رشد و ایستا داریم. در طرز فکر رشد میگوییم من نسبت به دیروز یک قدم بهتر شدهام و این کافی است. خودتان را با گذشته خودتان مقایسه کنید.»
از دوربین نترسید
دانشیان سپس با اشاره به بهانه ترس از آمدن جلوی دوربین گفت: «طبق یک تحقیق جهانی جلوی دوربین آمدن حتی برای برخی از افراد از مردن سخت تر است. افراد بعضا از حضور در مقابل دوربین استرس میگیرند. یک راهکار برای این موضوع این است که از عرقیاتی مثل گل گاو زبان استفاده کنید تا باعث آرامش شما شود.»
وی با تاکید بر حضور مداوم مقابل دوربین برای موفقیت در تولید محتوا گفت: «اگر این کار را کنید کم کم ترس شما میریزد. مثل شناگری که ابتدا از شنا کردن میترسد وقتی توسط مربی به داخل آب هُل داده میشود، به مرور به شناگر قابلی تبدیل میشود.شما هم در تولید محتوا شیرجه بروید! روزی چشم باز کرده و متوجه میشوید یک تولید کننده حرفهای محتوا شدهاید.»
این مدرس تولید محتوا با اشاره به ترس برخی افراد از واکنش دیگران گفت: «شما خودتان را مقید کنید که ۶۰ روز به طور متوسط روزی سه دقیقه از خودتان تصویر بگیرید و بعد اگر خوب نبود پاک کنید. البته به جرات میتوانم بگویم از این میزان تصویر قطعا بخشهایی را استفاده خواهید کرد.»
وی برای حل استرس افراد نیز به آنها پیشنهاد کرد: «اگر خودکاری در دست داشته باشید استرس شما مقابل دوربین کنترل خواهد شد. حتی میتوانید به صورت نشسته یا ایستاده حرف بزنید. همچنین در مقابل دوربین تصور کنید دارید برای یکی از دوستان خود خاطرهای تعریف میکنید. خیلی با آرامش و لذت و آب و تاب این کار را انجام بدهید.»
ترس از قضاوت دیگران هم یکی از بهانههایی بود که این مدرس تولید محتوا درباره راهکار حل آن گفت: «هر کاری کنید مردم شما را قضاوت خواهند کرد. این ماجرا مثل داستان ملانصرالدین و خر و پسرش است. پس حرف مردم را رها کنید و کار خودتان را انجام دهید. شما اگر کارتان خیلی خوب باشد مردم یک چیز میگویند و اگر هم بد باشد چیز دیگری میگویند. شما فقط کار خودت را انجام بدهد.»
پوشش در مقابل دوربین نیز مساله دیگری بود که دانشیان درباره آن گفت: «هر لباسی که حس خوبی به شما میدهد را برای پوشیدن در مقابل دوربین انتخاب کنید اما توصیه میکنم لباس شطرنجی و خط دار مقابل دوربین نپوشید چون تصویر شما را مخدوش میکند.»
همه تپق میزنند حتی آقای حیاتی!
درباره تپق زدن در مقابل دوربین نیز دانشیان این مساله را امری طبیعی عنوان کرد و گفت: «گویندهای مانند محمد رضا حیاتی که بیش از چهل سال است خبر میخواند هم بارها تپق زده و این مساله کاملا طبیعی است. در چنین مواقعی مکثی کوتاه کرده و سپس از مخاطب عذرخواهی کنید. گاهی لازم است تا همراه مخاطب بخندید. این کار هم استرس شما را کم میکند هم حس بهتری به مخاطب میدهد. البته باید وسواس را کنار بگذارید چون خود وسواس باعث تپق زدن میشود. گاهی افراد از عدم وجود تجهیزاتی مانند نور و دوربین گلایه میکنند اما باید کار را شروع کرد در آن صورت کم کم تجهیزات فراهم میشود و میتوانید این تجهیزات را به تدریج از درآمد تولید محتوا فراهم کنید. من در زمان آغاز تولید محتوا دو عدد چراغ مطالعه داشتم. با یک سبد میوه و چند چراغی که از الکتریکی خریدم یک عدد سافت باکس درست کردم. به نظرم آدم اگر بخواهد کاری را انجام دهد راهش را پیدا میکند و اگر نخواهد بهانه آن را پیدا خواهد کرد.»
درخصوص یافتن پس زمینه هم دانشیان با توصیه به استفاده از پرده سبز گفت: «اگر چنین چیزی نبود از یک دیوار سفید بدون نقش و نگار ساده میتوانید استفاده کنید. فقط حواستان باشد که اگر از پرده سبز استفاده میکنید بازتاب نور نداشته باشد،روشن نباشد،چین و چروک نداشته باشد،ابعاد مناسبی داشته باشد یعنی خیلی کوچک نباشد که جایی از تصویر بیرون بیفتد و ضخیم باشد. الان افراد معروفی هستند که شروع کارشان برای ضبط ویدئو از پشت بام منزلشان بود. بهتر است یک دیوار ساده پیدا کنید و عواملی که ممکن است باعث حواس پرتی مخاطب شود در تصویر نباشد. مثلا اگر پشت سر شما کتابخانه است آن را از فوکوس دربیاورید تا حواس مخاطب به پس زمینه پرت نشود. پس زمینه شلوغ باعث اختلال حواس مخاطب خواهد شد.»
تدوین ویدئو موضوع دیگری بود که دانشیان در پاسخ به آن به نرم افزار کاین مستر و این شات اشاره کرد و گفت: «این دو نرم افزار برای کار تدوین بی نظیر هستند. در خارج از ایران با کاین مستر فیلم سینمایی تدوین میکنند.»
چه نرم افزارهایی تولید ویدئو را مثل آب خوردن میکنند؟
مشکل صدا نیز به گفته این مدرس اینگونه قابل حل است: «مشکل صدا با یک میکروفن سیصد هزار تومانی قابل حل است. برای ضبط صدا هم میتوان از نرم افزار Hi quality استفاده کرد که آموزشهای آن نیز همه جا وجود دارد و خودتان میتوانید آموزش ببینید.»
دانشیان به اهمیت داشتن تیزر تبلیغاتی از سوی مدرسان نیز اشاره کرد و گفت: «نرم افزار کوییک این مشکل را برطرف کرده و با این اپلیکیشن به راحتی میتوانید تیزری درست کنید که هر کس ببیند تصور میکند یک هفته وقت صرف ساخت آن کردهاید.»
برای کاهش حجم ویدئو نیز دانشیان نرم افزار هند بریک (Hand Brake) را پیشنهاد کرد که گاهی تا بیست برابر حجم ویدئوها را کاهش میدهد. این مدرس با اشاره به قابلیتهای گوشیهای جدید که امکان اسکرین کپچر را دارد گفت: «بیایید برای خودتان تریبون درست کنید. شما بهترین متخصص شیمی،فیزیک، آموزش تعمیرات گوشی و… هستید اما تا موقعی که تریبون نداشته و تکلم نداشته باشید شناخته نخواهید شد. اینکه عدهای میگویند بالاخره یک روز جهان مرا کشف میکند حرف بیهودهای است و افراد باید خودشان برند سازی شخصی کنند.»
صدا اگر خوب نباشد مخاطب شما را ترک میکند
دانشیان در پایان به چند اشتباه رایج در زمان تصویربرداری اشاره کرد و گفت: «برخی افراد هنگام سخنرانی ریتم کلام ثابتی دارند و این باعث چُرت مخاطب میشود حال آنکه ریتم کلام باید مرتب بالا و پایین شود. حواستان به لرزش تصویر باشد. واضح نبودن تصویر هم مشکل دیگری است. گاهی صداهای اضافه در محیط هست. حواستان به این مسائل باشد.نورپردازی مناسب هم موضوع دیگری است. صدا و نور بسیار مهم است. بهترین محتوا را که ارائه بدهید اگر صدابرداری خوب نباشد نتیجه دلخواه را نخواهید گرفت و مخاطب شما را ترک خواهد کرد. متاسفانه این موارد اشتباههای رایجی است که خیلی از مدرسان در زمان ضبط ویدئو به آن دچار میشوند.»
در آموزش فرسوده نشوید
در بخش پایانی این وبینار حمید رضا علاالدینی مشاور توسعه فردی و سازمانی و مدیر خانه تعالی به بیان این مطلب پرداخت که «چرا ما و فرزندانمان از کودکی با مدرسه مشکل داریم؟» او با نمایش چند نقاشی از کودکان که نفرت خود را از مدرسه بروز دادهاند گفت:«آیا یادگیری واقعا این قدر سخت و رنج آور است؟ چرا مدرسه اینقدر دردناک بوده و همینطور این حس همیشه همراه ما بوده که تجربهای خسته و دردناک از آموزش داریم که همینطور آن را به زندگی خودمان تعمیم میدهیم؟»
یادگیری لذتی عمیق است اما…
به اعتقاد این مشاور توسعه فردی یادگیری یک لذت کاملا عمیق برای همه است که متاسفانه آن را فراموش کردهاند. او سپس مثالی از کودکان زد و گفت:«مثلا کودکانی که به تازگی راه رفتن را میآموزند و موقع راه رفتن زمین میخورند دوست ندارند کسی دست آنها را بگیرند ومیخواهند این راه رفتن را خودشان تجربه کنند هرچند برای آنها سخت باشد.اولین تعریف یادگیری در روانشناسی به معنای تغییرات نسبتا پایدار بر اساس تجربه و تمرین است اما گاهی حتی دانشجویان زرنگ دانشگاه اگر دوباره در معرض امتحانهای ترم یک قرار بگیرند قطعا نتیجه بسیار بدی حاصل میشود. به همین دلیل لازم است ما عوامل فرسودگی یادگیری را بشناسیم و آن را رفع کنیم و بعد شروع به آموزش دادن و آموزش گرفتن کنیم والا هرچه یادگرفتیم فرسودگی آموزشی آن را از بین میبرد.»
علاالدینی با یادآوری این مطلب که «افرادی که فرسودگی آموزشی بیشتری دارند معمولا آدمهای ناکارآمدتری هستند و از دستاوردهای علمی جدید کمتر استفاده میکنند و بعضا قانون گریز و بزهکار میشوند و احتمال ابتلا به اختلالهای عصبی و روانی در این افراد بسیار بیشتر است» گفت:«ساختار ذهنی انسان به گونهای است که مطلبی که الان آموخته بیست دقیقه بعد چهل درصد آن را از دست میدهد و یکساعت بعد کمتراز پنجاه درصد آن را به یاد خواهد آورد. روز بعد تقریبا کمتر از سی درصد مطالب آموزش دیده را خواهداشت. به همین دلیل باید تدابیر و تکنیکهایی را به کار ببریم که یاددهندهها خودشان بهترین یاد گیرندهها باشند و هم یاد بگیرند و به یادشان بماند تا یاد گیرندهها بتوانند یاد بگیرند و از دانش استفاده کنند.»
توسعه بدهید و توسعه پیدا کنید
این مدرس در ادامه مواردی همچون: ایجاد استانداردهای جدید و بهبود استانداردهای جاری درخصوص تمامی محیط یادگیری،تصحیح نگرش عناصر انسانی،توسعه دانش عناصر انسانی،ایجاد اکوسیستم و محیط ارتباطی متفاوت و اثر بخش و…را از عناصر به کارگیری فناوریهای اثر بخش در حوزه علوم شناختی
عنوان کرد و ابراز امیدواری کرد با تدریس آنها در قالب پروژه رشدمان به عنوان یکی از پروژههای خانه تعالی رسالت این مجموعه محقق شود. به گفته علاالدینی
توسعه حال خوب از وظایف و رسالت های مجتمع تعالی است و با شیوع کرونا این تفکر ایجاد شد که چطور حال خوب را در مخاطب ایجاد کنیم؟ به همین دلیل
توسعه سطح دانش عمومی مردم و تربیت مدرسان حرفه ای به عنوان برنامهای محوری برای این مجموعه انتخاب گردید تا در قالب زیست بوم و اکوسیستمی جذاب، تجربه متفاوت و جذاب و اثر بخشی را برای مخاطبان از هر دو نوع – چه یاد دهنده و چه یاد گیرنده – ایجاد کند. او خطاب به مخاطبان وبینار افزود:«ممکن است شما عزیزی که مخاطب ما هستید دوره ای را در ذهن تان باشد که بخواهید خودتان را توسعه دهید و در همین فضا با توسعه خود مدرس و یاد دهنده آن دوره خواهید بود و یاد دهنده این دوره ها ممکن است در بعضی واحدهای آموزشی خودشان یادگیرنده باشند.بنابراین رشدمان یک اکوسیستم آموزشی است که تا به حال در کشور تجربه نشده است.در این اکوسیستم آموزشهایی داده میشود که مدرسها چه شایستگیهایی را به دست بیاورند و چه مهارتهایی را توسعه دهند و در چه مسیری این اتفاق برایشان رخ دهد. مثلا همزمان آموزش میدهیم که چطور محتوای حرفهای با چه ابزاری بتوانیم بسازیم که خودمان را ارائه کنیم.»
پایان بخش این وبینار پاسخ به پرسشهای مخاطبان بود.